Profesor Józef Dubiński Górniczym Autorytetem Półwiecza

Profesor Józef Dubiński Górniczym Autorytetem Półwiecza

Józef Dubiński urodził się w roku, w którym do Europy powrócił pokój, a w Katowicach powołano do życia Główny Instytut Górnictwa. Był to także rok 20. rocznicy powstania mikołowskiej Kopalni Doświadczalnej Barbara – dzisiaj bardzo ważnej jego części. To zbieg okoliczności niezwykle znaczący, bowiem kolejne jubileusze Instytutu były również prywatnymi jubileuszami Profesora. W 1969 roku ukończył studia na Wydziale Geologiczno-Poszukiwawczym Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie, o specjalności geofizyka stosowana - z wynikiem bardzo dobrym. Po dwóch krótkich epizodach zawodowych w Toruniu i Krakowie, 16 października 1971 roku podjął pracę w Głównym Instytucie Górnictwa i… kontynuował ją tam przez ponad 51 lat! Instytut był w jego życiu instytucją niezwykle ważną, a pracę w nim – jak sam mówi – zawsze uważał za zaszczytny obowiązek.

Przez pierwsze 20 lat Jego praca w Instytucie związana była z niezwykle ważną problematyką tąpań i wstrząsów - połączona z częstymi pomiarami dołowymi w różnych kopalniach na Górnym i Dolnym Śląsku, a także w kopalniach rud miedzi i kamieniołomach. Pracował kolejno w Laboratorium Sejsmologii Górniczej Zakładu Ciśnień Górotworu i Tąpań, Laboratorium Badań Geofizycznych, a następnie w Pracowni Sejsmiki Górniczej i Pracowni Sejsmologii i Sejsmiki Górniczej, które znajdowały się w strukturze ówczesnego Zakładu Geofizyki. Kolejne 24 lata to już inny rodzaj pracy i służby dla Instytutu. Zarówno na stanowisku zastępcy naczelnego dyrektora ds. naukowo-badawczych jak i na stanowisku naczelnego dyrektora GIG, gdzie trzeba było umiejętnie łączyć obowiązki dyrektorskie z aktywnością naukową, ta bowiem stanowiła zawsze priorytet. Zważywszy na fakt, że profesor Dubiński stał na czele Instytutu przez 14 lat, a więc najdłużej ze wszystkich osób piastujących to stanowisko – stwierdzić trzeba, że sztuka ta udała Mu się nad wyraz. Ostatnie 7 lat to ciągłe zaangażowanie zarówno w badania, jak i w prace Rady Naukowej, a także dzielenie się doświadczeniem i merytoryczne wsparcie dla doktorantów, habilitantów oraz kandydatów do tytułów profesorskich oraz wszystkich pracowników Instytutu.

W szerokim środowisku skupionym wokół górnictwa, geologii i geofizyki górniczej wyróżnia się profesor Dubiński jako aktywny uczestnik i organizator życia naukowego – był i jest członkiem licznych komisji, komitetów, rad naukowych i redakcyjnych oraz wielu ważnych dla świata nauki organizacji, między innymi członkiem Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych, wiceprezesem oddziału PAN w Katowicach, wiceprzewodniczącym Komitetu Górnictwa PAN, członkiem Komitetu Problemów Energetyki PAN i Komisji Nauk Technicznych Polskiej Akademii Umiejętności a także Prezesem Zarządu Głównego Stowarzyszenia Inżynierów i Techników. Był też wieloletnim Przewodniczącym Międzynarodowego Komitetu Organizacyjnego Światowych Kongresów Górniczych.

Poza granicami kraju profesor Dubiński znany jest przede wszystkim jako wybitny specjalista w dziedzinie górnictwa i geologii inżynierskiej, a szczególnie geofizyki górniczej i geomechaniki. Jest jednym z nielicznych polskich naukowców, którzy posiadają szeroką wiedzę na temat współczesnego górnictwa w wymiarze globalnym. Udziałem profesora Dubińskiego były zarówno zagraniczne staże naukowe jak i niezliczone wyjazdy studialne i szkoleniowe do różnorakich instytucji górniczych we wszystkich praktycznie zakątkach świata (Australia, Chile, Chiny, Czechy, Francja, Hiszpania, Indie, Iran, Meksyk, Niemcy, RPA, Rosja, Rumunia, Słowacja, Turcja, Ukraina, USA, Wielka Brytania czy Wietnam).

Dla pracowników GIG najważniejszy jest natomiast fakt, iż cała kariera zawodowa i naukowa Profesora jest związana z ich Instytutem. Jako osoba kierująca tak dużą jednostką naukowo-badawczą, a następnie całym Instytutem, oddał się tej pracy bez reszty i zawsze miał na uwadze jego dobro – dbałość o prestiż nie tylko w Polsce, ale także na świecie, o odpowiedni poziom wyposażenia badawczego, a nade wszystko troskę o pracowników i ich rozwój naukowy.

Podstawowy nurt jego działalności naukowo-badawczej związany był zawsze przede wszystkim z geofizyką górniczą i geomechaniką. Szczególnie w ostatnich latach zajmował się problematyką gospodarki zasobami, przede wszystkim w odniesieniu do złóż węgla kamiennego i brunatnego, a także rozwojem czystych technologii wykorzystania tych nośników energii. Dorobek pisany profesora Dubińskiego obejmuje blisko 400 publikacji naukowych, kilkanaście książek i patentów. Za aktywną działalność zawodową uzyskał liczne wyróżnienia naukowe, w tym tytuł Doktora Honoris Causa Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie oraz Narodowego Uniwersytetu Górniczego w Dniepropietrowsku na Ukrainie, a także szereg ważnych odznaczeń państwowych i resortowych.

Sam profesor Dubiński podsumowuje swój dorobek zawodowy dosyć skromnie i lakonicznie – „Uważam, że bardzo ważną rzeczą i pewnego rodzaju sukcesem jest to, że udawało mi się w życiu zawodowym umiejętnie i z powodzeniem łączyć pracę naukowo-badawczą z niezwykle czasochłonną, trudną i odpowiedzialną działalnością w sferze zarządzania nauką i badaniami”.

Kariera zawodowa i naukowa prof. Dubińskiego związana z Głównym Instytutem Górnictwa:

- W 1971 roku został zatrudniony na stanowisku asystenta
- W 1978 roku otrzymał stopień doktora nauk technicznych
- W 1990 roku otrzymał stopień doktora habilitowanego nauk technicznych w dyscyplinie górnictwo i geologia inżynierska, na podstawie rozprawy zatytułowanej Sejsmiczna metoda wyprzedzającej oceny zagrożenia wstrząsami górniczymi w kopalniach węgla kamiennego
- W 1991 r. objął funkcję Zastępcy Naczelnego Dyrektora Instytutu ds. naukowo-badawczych
- W 1995 roku otrzymał tytuł profesora nauk technicznych
- W 2001 roku objął stanowisko Naczelnego Dyrektora Instytutu i kierował nim do 2015 roku
- W 2007 roku został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk
- W 2010 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Narodowego Uniwersytetu Górniczego w Dniepropietrowsku na Ukrainie
- W 2012 roku otrzymał godność doktora honoris causa Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie
- W 2019 roku został członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk

 

BJ

Opublikowano w PGG Magazyn, marzec 2023

+ 48-32-259-2000