Na mocy podpisanego 30.10.2015r. w Genewie Porozumienia (Memorandum of Understanding) od 2016 roku w Głównym Instytucie Górnictwa działać będzie Międzynarodowe Centrum Doskonałości w zakresie metanu z kopalń węgla (ICE-CMM, International Centre of Excellence on Coal Mine Methane). Centrum działać będzie pod auspicjami Grupy Eksperckiej ds. Metanu z Kopalń Europejskiej Komisji Gospodarczej Narodów Zjednoczonych (UNECE, United Nations Economic Commission for Europe). UNECE to jedna z komisji regionalnych Organizacji Narodów Zjednoczonych, której zadaniem jest rozwijanie współpracy gospodarczej oraz promowanie i wdrażanie zrównoważonego rozwoju. W perspektywie rozpoczynającej się 30 listopada 2015r. konferencji klimatycznej w Paryżu (COP21) ta wspólna inicjatywa nabiera szczególnego znaczenia, bowiem emisja metanu do atmosfery będzie omawiana w kontekście problematyki zmniejszania emisji gazów cieplarnianych.
Metan to gaz niezwykle groźny dla podziemnego środowiska pracy, ale także jeden z najbardziej aktywnych gazów cieplarnianych. Jego potencjał cieplarniany jest 23 razy większy od potencjału dwutlenku węgla. W ciągu minionych dwustu lat jego stężenie w atmosferze wzrosło ponad dwukrotnie. Przy podziemnej eksploatacji węgla kamiennego średnio uwalnia się ok. 15,6 m3 metanu na jedną tonę wydobytego węgla. W polskich kopalniach odmetanowanie wyrobisk prowadzone jest dla zapewnienia bezpieczeństwa prac górniczych, a ujmowany metan w przeważającej mierze uwalniany jest do atmosfery. W Polsce w 2014 roku z 892 mln m3 uwolnionego metanu z pokładów węgla, jedynie 36 % zostało wychwyconych a tylko 23,7 % wykorzystano gospodarczo. Z tego powodu bardzo ważne jest zwiększenie jego gospodarczego wykorzystania, jako surowca energetycznego, zarówno w aspekcie zapewnienia bezpieczeństwa pracy, jak i ochrony środowiska naturalnego. Światowym wyzwaniem dla nauki i praktyki górniczej jest opracowanie i wdrożenie efektywniejszych metod jego ujmowania oraz wykorzystania. Bardzo ważne jest również stworzenie przyjaznego ustawodawstwa, które ułatwi i zachęci do jego ujmowania i gospodarczego wykorzystania co nabiera szczególnego znaczenia w świetle nowych przepisów Komisji Europejskiej dotyczących drastycznie rosnących opłat za jego emisję do atmosfery, które mają wejść w życie w roku 2020.
ICE-CMM to organizacja non-profit, której celem będzie wspieranie działań, mających na celu upowszechnianie najlepszych praktyk związanych ze zmniejszaniem emisji metanu i jego wykorzystaniem w sposób ekonomicznie opłacalny oraz społecznie akceptowalnych praktyk stosowanych w kopalniach węgla kamiennego. Gromadzone będą, między innymi, informacje dotyczące studiów przypadków i doświadczeń w zakresie zarządzania metanem z kopalń z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju. W odpowiedzi na potrzeby krajów członkowskich UNECE prowadzone będą też projekty badawcze podejmowane przy współpracy z organizacjami rządowymi, pozarządowymi, przemysłem i innymi zainteresowanymi stronami. ICE-CMM organizować będzie również szkolenia i wizyty specjalistów w dziedzinie metanu z kopalń, które pomogą w upowszechnianiu najlepszych praktyk.
Powierzenie Instytutowi prowadzenia międzynarodowego centrum jest wyrazem uznania dla doświadczenia i kwalifikacji jego kadry naukowej i powinno przyczynić się do aktywnego rozwijania prac i badań w zakresie odmetanowania pokładów węgla – mówi pracownik GIG, Jacek Skiba, Wiceprzewodniczący Grupy Eksperckiej UNECE. Trzeba zachęcać społeczności, naukowców, organizacje górnicze, decydentów, ale też media do podnoszenia świadomości w zakresie wyzwań i możliwości, jakie daje wykorzystanie metanu z pokładów węgla. Centrum jest szansą dla rozwoju międzynarodowej współpracy w obszarze problematyki metanowej oraz transferu polskiego know-how do innych górniczych krajów świata.
Galeria
