Dwa złote medale na tegorocznej Warszawskiej Wystawie Wynalazków IWIS 2021 otrzymały rozwiązania opracowane przez ekspertów GIG.
Pierwsze z nich to rozwiązanie dotyczące wykorzystania materiałów na bazie UPS do zastosowań na terenach zdegradowanych działalnością górniczą, a jego autorami jest zespół w składzie: prof. dr hab. inż. Barbara Białecka, dr. inż. Magdalena Cempa, dr hab. Zdzisław Adamczyk, mgr inż. Grzegorz Majka, dr inż. Henryk Świnder, dr inż. Paweł Olszewski, dr inż. Jacek Grabowski.
UPS, czyli uboczne produkty spalania to odpady, powstające w energetyce w procesie spalania węgla, których składowanie w środowisku może powodować problemy ekologiczne związane z zanieczyszczeniem gleby oraz wód powierzchniowych i podziemnych. Dlatego jednym z priorytetów w zakresie gospodarowania tego typu odpadami jest ich wykorzystanie do produkcji nowych, bezpiecznych dla środowiska materiałów. Podstawowym celem opracowanego rozwiązania była mineralna sekwestracja dwutlenku węgla w zeolitach wytworzonych z UPS, a następnie zagospodarowanie uzyskanych w ten sposób produktów.
Zeolity, nazywane również sitami molekularnymi, to naturalne lub syntetyczne glinokrzemiany charakteryzujące się wysoką zdolnością adsorpcji jonów i gazów. Dzięki takim właściwościom mogą być wykorzystywane do usuwania różnego typu zanieczyszczeń. Mineralna sekwestracja jest jednocześnie jednym z najbardziej racjonalnych sposobów wychwytywania i wykorzystania CO2.
Potwierdzono, że zeolity po procesie sorpcji CO2 mogą być wykorzystane jako substytut kruszywa naturalnego w zaprawach cementowych stosowanych do wypełniania wyrobisk górniczych, jako materiały do usuwania metali ze ścieków oraz jako dodatki do podłoży rekultywacyjnych terenów poprzemysłowych i zdegradowanych. Otrzymane przez zespół GIG zeolity z UPS wykazywały stosunkowo dobrą wydajność wychwytu CO2 w porównaniu z innymi sorbentami (antracytem, węglem aktywnym, czy naturalnym zeolitem) a proces syntezy cechuje się niskim śladem węglowym i wymaga niskiej temperatury (max. 80°C).
Złotym Medal otrzymało również rozwiązanie GIG pod nazwą "Hydromorfologiczno-kartograficzna metoda oceny zagrożenia zawodnieniami sztucznie odwadnianych terenów górniczych i pogórniczych”, którego autorem jest dr inż. Dariusz Ignacy. To nowa metoda oceny zagrożenia zawodnieniami terenów górniczych, która opiera się na analizach hydrologicznych, hydrogeologicznych oraz geologiczno-górniczych z jednoczesnymi pomiarami poziomów wód powierzchniowych w miejscach ich odpływu z terenu górniczego. Została opracowana dla identyfikacji rzeczywistego zasięgu szkód górniczych w środowisku wodnym terenów górniczych i pogórniczych. Metoda została wdrożona jako narzędzie badawcze w wielu ekspertyzach naukowo-badawczych, wykonywanych przez Zakład Ochrony Powierzchni i Obiektów Budowlanych Głównego Instytutu Górnictwa.
Wszystkim nagrodzonym autorom serdecznie gratulujemy !
Galeria
