24 maja 2022r. w Głównym Instytucie Górnictwa miała miejsce konferencja pt. „Wychwyt, transport, utylizacja i składowanie CO2. Prezentacja rezultatów projektów: europejskiego STRATEGY CCUS i polskiego CCUS.pl”.
Technologia wychwytywania, wykorzystania i składowania dwutlenku węgla (CCUS) polega na wychwytywaniu CO2 z dużych źródeł przemysłowych oraz jego trwałym składowaniu w podziemnych strukturach lub wykorzystaniu go poprzez konwersję do użytecznych produktów, z równoczesnym ograniczeniem emisji z sektorów przemysłowych i energetycznych. Są to rozwiązania uważane za kluczowe dla działań na rzecz klimatu.
STRATEGY CCUS: Strategiczne planowanie na poziomie regionów i obszarów Europy, wspierające niskoemisyjne wytwarzanie energii i niskoemisyjny przemysł poprzez CCUS, to trzyletni projekt finansowany przez Unię Europejską z unijnego programu badań i innowacji Horyzont 2020. Jego celem jest wspieranie inicjatyw w regionach Europy Południowej i Wschodniej, określonych jako obiecujące dla rozwoju CCUS. Za takie uznano: Basen Paryski we Francji, Dolinę Rodanu we Francji, Basen Ebro w Hiszpanii, Basen Luzytanii w Portugalii, Północną Chorwacja (w tym Zagrzeb i chorwacką część Basenu Panońskiego), obszar Galati w Rumunii, obszar Zachodniej Macedonii w Grecji oraz Górny Śląsk w Polsce. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że szacunkowa pojemność składowania w ośmiu obiecujących regionach wynosi ponad 7,7 Gt, z czego większość to głębokie solankowe warstwy wodonośne, które stanowią 95% dostępnej pojemności. Wyeksploatowane pola węglowodorów zapewniają dodatkową pojemność 240 Mt, podczas gdy obecnie eksploatowane złoża węglowodorów i teoretyczne możliwości wdrożenia technologii CO2-EOR (metody wydobycia ropy naftowej poprzez zatłaczanie CO2) mają szacowaną pojemność składowania 144 Mt. W tych regionach zidentyfikowano również 174 obiekty przemysłowe i energetyczne z obecnym rocznym poziomem emisji CO2 w wysokości 121,5 Mt.
Partnerzy projektu i doradcy zewnętrzni w wyniku głosowania, wytypowali Dolinę Rodanu we Francji, Basen Ebro w Hiszpanii i Basen Luzytanii w Portugalii jako trzy regiony, które mają największy potencjał do wdrożenia technologii CCUS. Taki wybór był podyktowany przede wszystkim możliwością składowania w tych regionach bardzo dużej, bo liczonej w miliardach ton, ilości dwutlenku węgla, podczas gdy potencjał składowania CO2 na Górnym Śląsku wynosi około 40-50 milionów ton.
W ramach projektu dokonano również identyfikacji potencjalnych centrów i klastrów CO2 oraz opracowano plan połączeń klastrów korytarzami transportowymi z infrastrukturą CCUS na Morzu Północnym. Ma to poprawić wydajność i zmniejszyć koszty oraz wspierać budowę ogólnoeuropejskiej infrastruktury CCUS.
Polski projekt “Strategia rozwoju technologii wychwytu, transportu, utylizacji i składowania CO2 w Polsce oraz pilotaż Polskiego Klastra CCUS – CCUS.pl” można uznać za kontynuację działań europejskich na polskim gruncie, a celem samego projektu jest opracowanie strategii rozwoju technologii CCUS w Polsce wraz z projektami adekwatnych regulacji prawnych oraz pilotaż pierwszego polskiego klastra CCUS, który stanowić będzie zaplecze badawczo-doradcze dla dalszego rozwoju tej technologii w kraju. Projekt CCUS.pl realizowany jest w ramach Programu GOSPOSTRATEG III Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.