Nr projektu:
POIR.04.01.01-00-0024/18
Termin realizacji projektu:
02.01.2019 r. - 31.08.2023 r.
Kierownik B+R projektu:
dr inż. Krystian Wierzbiński
Kierownik Zakładu Zwalczania Zagrożeń Gazowych
e-mail: kwierzbinski@gig.eu
telefon: 32 3246 510
Koordynator projektu AGH:
dr hab. inż. Jan Macuda; prof. AGH
Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu
Katedra Inżynierii Naftowej
e-mail: macuda@agh.edu.pl
telefon: 12 617 22 26
Opis projektu:
Cel główny: Ochrona środowiska - zmniejszenie efektu cieplarnianego, przez ograniczenie emisji metanu do atmosfery ze zlikwidowanej głębinowej kopalni węgla kamiennego lub z kopalni metanowej aktualnie postawionej w stan likwidacji.
Cel dodatkowy: Zagospodarowanie metanu ujętego ze zlikwidowanej lub likwidowanej metanowej kopalni węgla, przez jego wykorzystanie do celów energetycznych lub ciepłowniczych.
Projekt koncentruje się na zaprojektowaniu oraz sprawdzeniu technologii ujęcia metanu i jego wykorzystania przez wykonanie otworu z powierzchni do kilku przestrzeni zrobowych zlokalizowanych w pokładach na różnych głębokościach. Metoda zakłada przewiercenie kilku zrobów poeksploatacyjnych, dzięki czemu projektowanym otworem powinien być udostępniony większy kompleks zrobów i związany z nim większy potencjał zasobowy metanu. Rozwiązanie to powinno zapewnić zwiększoną wydajność ujęcia metanu otworem w porównaniu do klasycznego odmetanowania na bazie otworu wykonanego do zrobów zlokalizowanych w jednej płaszczyźnie pokładu. W efekcie metoda ta powinna wpłynąć na ograniczenie niekontrolowanej emisji metanu do atmosfery z obszaru kopalni zlikwidowanej.
Prace realizowane w ramach projektu pozwolą na:
- Uzyskanie odpowiedniej bazy danych umożliwiającej budowę przestrzennego modelu geologicznego - złożowego,
- Skonstruowanie dynamicznego modelu złożowego i jego kalibrację,
- Przeprowadzenie wariantowych obliczeń numerycznych na dynamicznym modelu, w celu zaprognozowania wielkości ujęcia metanu dla różnych wariantów lokalizacji otworu produkcyjnego z powierzchni do zrobów oraz parametrów geometrycznych otworu i warunków otoczenia,
- Wskazanie miejsc na obszarze kopalń zlikwidowanych i likwidowanych w GZW, które posiadają największy potencjał zasobowy metanu, w aspekcie ujęcia metanu z kilku zrobów poeksploatacyjnych otworem produkcyjnym zaprojektowanym z powierzchni,
- Wskazanie potencjalnych lokalizacji otworów ujęcia metanu w aspekcie aktualnych uwarunkowań środowiskowych, ilości metanu możliwego do pozyskania, ograniczeń związanych z infrastrukturą napowierzchniową i podziemną, lokalizacji sieci gazowniczej i potencjalnych odbiorców gazu,
- Wskazanie lokalizacji planowanego otworu badawczego oraz jego zaprojektowanie,
- Budowę prototypu i uzyskanie danych pozwalających określić rzeczywistą efektywność zastosowanego rozwiązania.
Pozytywne wyniki realizacji projektu pozwolą na wdrożenie metody do praktyki przemysłowej, co umożliwi zwielokrotnienie całkowitej ilości pozyskanego metanu z kopalni (z uwagi na udostępniony większy kompleks zrobów i związany z nim większy potencjał zasobowy metanu) oraz wzrost wydajności ujęcia metanu otworem w porównaniu do klasycznego odmetanowania zrobów zlokalizowanych w jednej płaszczyźnie pokładu. Dodatkowym efektem projektu będzie obniżenie kosztów odmetanowania, z uwagi na możliwość zmniejszenia liczby otworów produkcyjnych.
Opracowana technologia powinna być szczególnie atrakcyjna w GZW, z uwagi na typową wielopoziomową eksploatację pokładów węgla kamiennego i stosunkowo niedawną likwidację metanowych kopalń. Dlatego projekt koncentruje się również na rejonach (partiach) zlikwidowanych lub przewidzianych do likwidacji w metanowych kopalniach prowadzących nadal działalność górniczą.
Słowa kluczowe:
metan, zlikwidowane kopalnie węgla, emisja metanu, gazy cieplarniane
Konsorcjum:
- Główny Instytut Górnictwa
- Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Budżet projektu:
Całkowity koszt realizacji Projektu: 9 948 380,00 zł,
w tym:
wysokość dofinansowania z NCBR: 4 974 190,00zł
wysokość dofinansowania z PGNiG: 4 974 190,00
Projekt współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, lata 2014-2020, Priorytet 4. „Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego”, Działanie 4.1. „Badania naukowe i prace rozwojowe”, Poddziałanie 4.1.1 „Strategiczne programy badawcze dla gospodarki”.
Informacje źródłowe na temat konkursu można znaleźć pod linkiem: https://www.ncbr.gov.pl/programy/fundusze-europejskie/poir/konkursy/konkurs14112018inga/
