HealingPlaces

 

Numer i akronim projektu: CE1308 HealingPlaces

Tytuł projektu: Enhancing environmental management capacities for sustainable use of the natural heritage of Central European SPA towns and regions as the driver for local and region al development.

Tytuł w j. polskim: Doskonalenie zarządzania środowiskowego dla zrównoważonego wykorzystania zasobów przyrodniczych i dziedzictwa miejscowości i regionów uzdrowiskowych Europy Środkowej jako siły napędowej rozwoju lokalnego i regionalnego.

Czas trwania projektu: 01.04.2019 – 30.06.2022

Kierownik projektu:
mgr Małgorzata Markowska
Zakład Ochrony Wód
e-mail: mmarkowska@gig.eu
tel.: 32 259 22 07

Założenia i cel projektu:

Dziedzictwo naturalne, w tym naturalne zasoby wód mineralnych i gorących źródeł są dobrze znaną cechą wspólną dla krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Ich potencjał jest szeroko wykorzystywany w dużej liczbie miejscowości uzdrowiskowych, które stanowią bardzo ważny element dziedzictwa kulturowego, bazującego na silnych walorach przyrodniczych, a także lokalnej i regionalnej gospodarki w sektorach ochrony zdrowia, wellness i turystyki. Wspólnym wyzwaniem dla uzdrowisk Europy Środkowej jest zrównoważone zarządzanie zasobami wód mineralnych i termalnych, w szczególności redukcja presji związanych z rozwojem gospodarczym i miejskim, masową turystyką i beztroską polityką sektorową. Projekt HealingPlaces został zaplanowany jako odpowiedź na przedmiotowe wyzwania.

Celem projektu było wspieranie zrównoważonego rozwoju miejscowości i regionów uzdrowiskowych, przy jednoczesnej ochronie unikalnych zasobów, które stanowią ich podstawę. Cel ten został osiągnięty m.in. poprzez poszerzenie wiedzy i świadomości na temat wpływu różnych czynników na zasoby wód podziemnych, jak również poprzez opracowanie wieloterytorialnych modeli zarządzania cennymi zasobami naturalnymi uzdrowisk. Działania informacyjne i edukacyjne były prowadzone przez partnerów projektu również wśród społeczności lokalnych w regionach i miastach uzdrowiskowych.

Kluczowym elementem projektu była budowa wspólnego, innowacyjnego i internetowego narzędzia do oceny zagrożeń i presji wywieranych na zasoby wód mineralnych i termalnych. Narzędzie to stanowi wsparcie w procesach decyzyjnych dotyczących ochrony tych zasobów. Wymiana doświadczeń oraz realizacja dedykowanych działań pilotażowych doprowadziła do opracowania zintegrowanej strategii zrównoważonego rozwoju SPA. Projekt przyniósł także bezpośrednie rezultaty poprzez wdrożenie wypracowanych rozwiązań na poziomie lokalnym.

Projekt realizowany był w partnerstwie jednostek samorządu lokalnego i regionalnego oraz agencji rozwoju związanych z obszarami uzdrowisk, a także jednostek naukowych z Polski, Austrii, Chorwacji, Czech, Słowenii, Węgier i Włoch. GIG pełnił rolę Partnera Wiodącego.

Partnerzy projektu:

• Główny Instytut Górnictwa (PL)
• Województwo Dolnośląskie – Instytut Rozwoju Terytorialnego (PL)
• Hajdú-Bihar Megyei Önkormányzat (HU)
• Business Upper Austria – OÖ Wirtschaftsagentur GmbH (AT)
• BORA 94 Borsod-Abaúj-Zemplén Megyei Fejlesztési Ügynökség Közhasznú Nonprofit Kft. (HU)
• Grad Križevci (HR)
• RAZVOJNI CENTER NOVO MESTO, svetovanje in razvoj, d.o.o..(SI)
• Mendelova univerzita v Brně (CZ)
• Langhe Monferrato e Roero Società Consortile a r.l. Agenzia di sviluppo del territorio (IT)
• Polo Tecnologico di Pordenone SCPA (IT)

Partnerzy stowarzyszeni:

• Toplice Sveti Martin d.d. (HR)
• Comune di Montegrotto Terme (IT)
• Comune di Abano Terme (IT)
• Gestione Unica del bacino idrominerario omogeneo dei Colli Euganei (IT)
• Jeseníky - Sdružení cestovního ruchu (CZ)

Strona internetowa projektu:
https://www.interreg-central.eu/Content.Node/HealingPlaces.html

Projekt współfinansowany jest przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Interreg CENTRAL EUROPE

 

WYBRANE REZULTATY PROJEKTU

Działania w ramach projektu HealingPlaces koncentrowały się wokół trzech głównych obszarów:

• mapowanie i ocena środowiska, które zaowocowały zaawansowanymi analizami oraz opracowaniem gotowych do wykorzystania narzędzi – w tym  (i) bazy danych dotyczącej potencjału i zagrożeń dla obszarów wodnych o szczególnym znaczeniu oraz (ii) narzędzia do oceny oddziaływania. Rozwiązania te mogą wspierać procesy decyzyjne i przyczyniają się do pogłębiania świadomości na temat konieczności ochrony zasobów wód leczniczych;
• działania pilotażowe, służące przetestowaniu nowo opracowanych rozwiązań w warunkach rzeczywistych;
• opracowanie wspólnej strategii na rzecz zrównoważonego zarządzania obszarami wodnymi o szczególnym znaczeniu.

Narzędzie do oceny presji HealingPlaces

Narzędzie Impact Assessment Tool służy do  oceny presji środowiskowej związanej z rozwojem turystyki uzdrowiskowej. Bazując na koncepcji nośności turystycznej, zdefiniowanej przez Światową Organizację Turystyki, narzędzie koncentruje się na pojemności i nośności ekologicznej (środowiskowej), czyli tej, która odnosi się do oddziaływania turystyki na środowisko naturalne oraz długofalowej trwałości jego zasobów. Oprócz pojemności środowiskowej, wyróżnia się także inne wymiary nośności - psychologiczny, społeczny i ekonomiczny, czy infrastrukturalny. Ze względu na specyfikę projektu HealingPlaces opracowane narzędzie ocenia, jak może zmieniać się wpływ i wykorzystanie zasobów w określonych (znanych) warunkach lokalnych wraz ze wzrostem liczby turystów. Narzędzie pozwala na przeprowadzenie oceny w każdej ze wskazanych gmin uzdrowiskowych z Austrii, Chorwacji, Czech, Polski, Słowenii, Węgier i Włoch. Narzędzie zostało opracowane przez zespół GIG-PIB we współpracy ze wszystkimi Partnerami projektu.

Narzędzie do oceny presji: https://healingplaces.gig.eu/

Portal mapowy HealingPlaces

W celu szerokiego udostępnienia zintegrowanej informacji o projekcie, zawiązanym szerokim partnerstwie oraz zasobach będących przedmiotem prac, przygotowane zostało narzędzie w postaci geportalu. Została w nim zaimplementowana baza danych opracowana przez partnerów projektu.

Baza zawiera dane źródeł wód leczniczych wraz z ich lokalizacją i opisem, w tym:

• rodzajem wody (lecznicza, mineralna, termalna);
• pierwotnym zastosowaniem wody (uzdrowiskowe, lecznicze, baseny);
• zasobach eksploatacyjnych (m³/h);
• zagrożeniach i presjach (środowiskowych i społeczno-ekonomicznych).

Portal mapowy opracowany został pod kierownictwem polskiego partnera – Instytutu Rozwoju Terytorialnego we Wrocławiu (https://irt.wroc.pl) i dostępny jest na ich stronie internetowej.

Więcej o projekcie:

• na stronie internetowej projektu: https://www.interreg-central.eu/Content.Node/HealingPlaces.html
• na kanale YouTube: Healing Places - YouTube (https://www.youtube.com/channel/UCPAASppx-rvXeVH64UL-g9w)
• na profilu projektu na Fb: https://www.facebook.com/HealingPlacesProject
• Broszura informacyjna - podsumowanie