Paliwa - pomiary

Zakład oceny jakości paliw działa nieprzerwanie od 1945 roku. Wysokokwalifikowana kadra, nowoczesna aparatura oraz sprawny system zarządzania zapewniają rzetelność, terminowość i wiarygodność wykonywanych badań. Zakład wykonuje badania paliw stałych, biopaliw stałych, stałych paliw wtórnych, mieszanek biopaliw stałych i stałych paliw wtórnych z paliwami stałymi oraz odpadów (kod 10 01 z wyłączeniem 10 01 09). Zakład posiada:

• Certyfikat Akredytacji Laboratorium Badawczego wydany przez Polskie Centrum Akredytacji, potwierdzający spełnienie wymagań normy PN–EN ISO/IEC 17025:2005 +Ap1:2007+AC:2007 (numer akredytacji: AB 069);
• Certyfikat Zatwierdzenia wystawiony przez Lloyd’s Register (Polska) Sp. z o.o. w imieniu Lloyd’s Register Quality Assurance Limited, zaświadczający, że System Zarządzania Jakością Zakładu jest zgodny z normą ISO 9001:2008 (numer Certyfikatu Zatwierdzenia: GDK0003151/Q).

 

Zakład Oceny Jakości Paliw Stałych świadczy usługi w zakresie:

• Analizy fizykochemiczne węgli kamiennych, pokładowych i sortymentowych oraz innych paliw stałych, takich jak: węgiel brunatny, koks, półkoks, brykiety z węgla kamiennego i brunatnego, biopaliwa stałe, stałe paliwa wtórne oraz mieszanki biopaliwa stałego i stałego paliwa wtórnego z węglem
• Analizę techniczną:
  • oznaczanie wilgoci przemijającej Wexr,
  • oznaczanie wilgoci w próbce analitycznej Wa, Termograwimetry TGA i MAC 500 firmy LECO (1),
    
  • wyliczanie wilgoci całkowitej Wtr (wykorzystując Wexr i Wa),
  • oznaczanie zawartości popiołu Aa, Termograwimetry TGA i MAC 500 firmy LECO (1),
  • oznaczanie zawartości siarki całkowitej Sta, Truspec CHNS i CHNS628 firmy LECO (2),
  • oznaczanie zawartości siarki całkowitej metodą EschkiSta, Piece muflowe firmy ITR (3),
  • oznaczanie ciepła spalania i wartości opałowej Qsa, Qir,  Kalorymetr AC500 i AC350 firmy LECO; Kalorymetr C5000 firmy IKA (4).
• Analizę fizykochemiczną:
  • oznaczanie zawartości części lotnych Va, Termograwimetry TGA i MAC 500 firmy LECO (1),
  • wyliczanie zawartości części palnych (wykorzystując Wa i Aa),
  • oznaczanie gęstości rzeczywistej dra, Suszarki laboratoryjne firmy Venticell (5),
  • wyliczanie wskaźnika fixedcarbonCfixed (wykorzystując Wa, Aa i Va),
  • oznaczanie wskaźnika podatności przemiałowej Hardgrove’aHGI, Chromatograf gazowy Shimadzu GC 17A (6),
  • oznaczanie charakterystycznych temperatur topliwości popiołu, Wysokotemperaturowe mikroskopy firmy ITR (7),
  • oznaczanie maksymalnej zdolności chłonienia wilgoci Wmax, Automatyczna łaźnia wodna; suszarki laboratoryjne firmy Venticel (8).
• Analizę elementarną:
  • oznaczanie zawartości węgla całkowitego Cta, Truspec CHNS i CHNS628 firmy LECO; Analizator ACS-40/1500 (9),
  • wyliczanie zawartości węgla organicznego Co (wykorzystując Cta i WCO2),
  • oznaczanie zawartości wodoru całkowitego Hta, Truspec CHNS i CHNS628 firmy LECO; Analizator ACS-40/1500 (9),
  • oznaczanie zawartości azotuNa, Truspec CHNS i CHNS628 firmy LECO; Analizator ACS-40/1500 (9),
  • wyliczanie zawartości tlenu Oda (wykorzystując Wa, Aa, Cta, Hta, Na, SCa),
  • oznaczanie zawartości CO2 węglanowegoWCO2, Stanowisko badawcze (10),
  • wyliczanie zawartości węgla węglanowego WC (wykorzystując WCO2),
  • oznaczanie zawartości siarki siarczanowej (VI) SSO4a, Piece muflowe firmy ITR (11),
  • oznaczanie zawartości siarki pirytowej Spa, Piece muflowe firmy ITR (12),
  • wyliczanie zawartości siarki organicznej w węglu kamiennym i brunatnym Soa (wykorzystując Sta, SSO4a i Spa),
  • oznaczanie zawartości siarki popiołowej SAa(dodatkowo wykorzystując Aa), Truspec CHNS i CHNS628 firmy LECO (2),
  • wyliczanie siarki palnej SCa (wykorzystując Sta i SAa),
  • oznaczanie zawartości chloru Cla, Analizator Multi EA 4000 firmy AnalytikJena (13); Piece muflowe firmy ITR (14),
  • oznaczanie zawartości frakcji biodegradowalnej, Suszarki laboratoryjne firmy Venticell; Piece muflowe firmy ITR (15).
• Analizę petrograficzną:
  • oznaczanie refleksyjności witrynituRo, Mikroskop polaryzacyjny Axio Imager D1.m firmy Carl Zeiss wraz z fotopowielaczem; Mikroskopy optyczne (HPRPOL firmy Opton i Zetopan firmy Reichert) (16),
  • oznaczanie składu grup macerałów i substancji mineralnej, Mikroskop polaryzacyjny Axio Imager D1.m firmy Carl Zeiss wraz z fotopowielaczem; Mikroskopy optyczne (HPRPOL firmy Opton i Zetopan firmy Reichert) (16).
• Analizę parametrów koksotwórczych:
  • oznaczanie zdolności spiekania metodą Rogi RI, Bęben Rogi (17),
  • oznaczanie typu koksu Gray-Kinga GK, Piec Gray-Kinga MGK-1 ze stanowiskiem optycznym (18),
  • oznaczanie wskaźników dylatometrycznych według Audibert-Arnu, Dylatometry AA04/4 firmy RMI (19),
  • oznaczanie wskaźnika wolnego wydymania SI, Piecyk ze stanowiskiem komputerowym do analizy koksików (20),
  • oznaczanie wskaźników stanu plastyczne według Gieselera-Hoehnego, Analizator Gieselera - Hoehnego (21),
  • oznaczanie własności plastometrycznych za pomocą plastometru ze stałym momentem obrotu, Plastometr PF-22 (22),
  • oznaczanie wskaźników plastometrycznych według Sapożnikowa, Analizator do oznaczania wskaźników plastometrycznych metodą Sapożnikowa (23),
  • oznaczanie ciśnienia rozprężania Pmax, Analizator typu CR-001 (24).
• Analizę typu węgla.
• Wyznaczenie międzynarodowej klasyfikacji węgli.
• Wyznaczanie kodu międzynarodowego.
• Ocenę składu i właściwości popiołów z węgli.
• Analizę popiołów i żużli z kotłów energetycznych.

Inne badania specjalistyczne poza obszarem objętym akredytacją:

• Skład grup macerałów i substancji mineralnej z wyznaczeniem zawartości semifuzynitu, Mikroskop polaryzacyjny Axio Imager D1.m firmy Carl Zeiss wraz z fotopowielaczem; Mikroskopy optyczne (HPRPOL firmy Opton i Zetopan firmy Reichert) (16).
• Skład maceralny, Mikroskop polaryzacyjny Axio Imager D1.m firmy Carl Zeiss wraz z fotopowielaczem; Mikroskopy optyczne (HPRPOL firmy Opton i Zetopan firmy Reichert) (16).
• Skład mikrolitotypu, karbominerytu i minerytu, Mikroskop polaryzacyjny Axio Imager D1.m firmy Carl Zeiss wraz z fotopowielaczem; Mikroskopy optyczne (HPRPOL firmy Opton i Zetopan firmy Reichert) (16).
• Maksymalna i minimalna refleksyjność witrynitu (wyznaczanie anizotropii)Rmax, Mikroskop polaryzacyjny Axio Imager D1.m firmy Carl Zeiss wraz z fotopowielaczem; Mikroskopy optyczne (HPRPOL firmy Opton i Zetopan firmy Reichert) (16).
• Oznaczanie zawartości siarki popiołowej w biopaliwie stałym i stałym paliwie wtórnym, Truspec CHNS i CHNS628 firmy LECO (2).
• Oznaczanie zawartości piasku.
• Oznaczanie strat przy prażeniu.
• Zawartość wilgoci całkowitej metodą destylacyjną, Stanowisko badawcze (25).
• Gęstość pozorna.
• Prognoza wytrzymałości koksu metodą Schapiro dla węgla jednoskładnikowego .
• Wydajność produktów wytlewania, Stanowisko badawcze (26).
• Analiza ziarnowa metodą przesiewania, Przesiewacze firmy EKO-LAB (27).
• Analiza gęstościowa.
• Zawartość wolnego tlenku wapnia.
• Oznaczanie wskaźnika podatności transportowej, Stanowisko do oznaczania podatności transportowej (28).
• Zawartość węgla błyszczącego.
• Zawartość kamienia w węglu.
• Analiza obciążnika magnetycznego, Suszarki laboratoryjne firmy Venticell (29).
• Ciepło właściwe ciał stałych.
• Wskaźnik samozapalności, Analizator firmy ITR (30).
• Kąt naturalnego zsypu.
• Zawartość azotu metodą Kjeldahla.
• Gęstość nasypowa w węglu, koksie z węgla kamiennego, biopaliwie stałym oraz stałym paliwie wtórnym, Stanowisko badawcze (31).
• Testy wzbogacalności, Stanowisko badawcze (32).
• Sprawdzanie sita laboratoryjnego.
• Wytwarzanie i dystrybucja próbek wzorcowych i kontrolnych.
• Analizy paliw stałych i odpadów paleniskowych dla celów emisji CO2.
• Analizy odpadów (kod: 10 01 z wyłączeniem 10 01 09).
• Wykonywanie analiz dla próbek rozjemczych w sytuacjach spornych;
• Organizacja kompleksowych badań, w kooperacji z innymi laboratoriami w Głównym Instytucie Górnictwa.
• Przeprowadzanie badań biegłości poprzez porównania międzylaboratoryjne dla węgla kamiennego, biopaliwa stałego oraz stałego paliwa wtórnego.

 

Zakład Oceny Jakości Paliw Stałych świadczy usługi w zakresie

• Pobieranie próbek węgla kamiennego według normy
• PN-G-04502:2014-11u producentów i odbiorców, w ramach zakresu akredytacji (numer akredytacji AB 069) lub sprawowanie nadzoru nad pobieraniem próbek do badań laboratoryjnych;
• Opróbowanie składowisk u producentów i odbiorców paliw stałych (biopaliw stałych, stałych paliw wtórnych lub odpadów paleniskowych);
• Opróbowanie transportów całopociągowych i samochodowych u producentów i odbiorców paliw stałych, przy załadunku lub rozładunku;
• Badania ilościowe zwałów paliw stałych (obmiar geodezyjny, wyznaczanie ciężaru objętościowego i/lub nasypowego);
• Sprawdzanie dokładności i precyzji pobierania i przygotowania próbek węgla kamiennego przez automatyczne próbobiorniki według obowiązującej normy technicznej PN-G-04502:2014-11, w ramach zakresu akredytacji (numer akredytacji AB 069);
• Sprawdzanie dokładności i precyzji pobierania i przygotowania próbek paliw stałych (węgla kamiennego, węgla brunatnego, biopaliwa stałego i stałego paliwa wtórnego) przez automatyczne próbobiorniki według obowiązujących norm technicznych PN i ISO;
• Doradztwo podczas projektowania systemów do pobierania próbek paliw stałych, biopaliw stałych, stałych paliw wtórnych z ciągów technologicznych i transportów.

 

Zakład Oceny Jakości Paliw Stałych świadczy usługi w zakresie:

• Ocena jakości paliw stałych pod kątem możliwości wykorzystania ich w różnych procesach technologicznych;
• Dokonywanie, w oparciu o posiadaną bazę danych w Banku Informacji, doboru węgla dla użytkowników z uwzględnieniem uwarunkowań technologicznych i ekologicznych;
• Prowadzenie badań prognostycznych nad jakością węgla surowego w dostosowaniu do programów wydobycia kopalń.

 

Zakład Oceny Jakości Paliw Stałych świadczy usługi w zakresie:

• Konsulting w zakresie wprowadzania systemów zarządzania w laboratoriach badawczych;
• Opracowywanie i doradztwo przy wdrażaniu procedur pobierania próbek paliw stałych i odpadów paleniskowych;
• Weryfikację planów pobierania próbek paliw stałych i odpadów paleniskowych;
• Walidacja (sprawdzanie i wyznaczanie precyzji) dla procedur pobierania próbek paliw stałych i odpadów paleniskowych, stosowanych w zakładach energetycznych;
• Przeprowadzanie auditów wewnętrznych w laboratoriach badawczych według PN-EN ISO/IEC 17025:2005+Ap1:2007+AC:2007 i innych dokumentów Polskiego Centrum Akredytacji;
• Szacowanie ubytków w trakcie transportu i składowania

 

Analiza termiczna: różnicowa kalorymetria skaningowa (DSC) oraz analiza termograwimetryczna. Pomiar przepływu ciepła oraz zmian masy związanych z przemianami fazowymi i/lub reakcjami w badanych próbkach. Uzyskana informacja obejmuje przemiany endo- i egzotermiczne nie związane z procesem ubytku masy (np. topnienie i krystalizacja), jak i te związane z procesem ubytku masy (rozkład próbki). Zakres pomiarowy od temperatury otoczenia do 1500°C, prędkość nagrzewania 0,1-100C/min, czułość 0,1 ug; Analizator termograwimetryczny SDT Q600 (1).

Wyznaczanie przepływu ciepła związanego z przemianami fazowymi materiałów w funkcji czasu i temperatury. Jakościowe i ilościowe określanie ciepła pobieranego bądź wydzielanego w procesach przemiany fazowej materiałów, związanych np. z topnieniem, utlenianiem lub innymi zmianami związanymi z przepływem ciepła. Zakres temperatury: -90C ÷ 550C.; Skaningowy kalorymetr różnicowy DSC Q2000 (2).

Pomiary zmian masy próbki w zależności od prędkości nagrzewania, temperatury i ciśnienia w atmosferze obojętnej lub w obecności szerokiego zakresu reagentów gazowych. Temperatura maksymalna 1350C w warunkach bezciśnieniowych i 1100C przy ciśnieniu maksymalnym 4 MPa. Masa próbki rzędu 1 g.; Ciśnieniowy analizator termograwimetryczny Rubotherm GmbH (3).

Wyznaczanie powierzchni właściwej, całkowitej objętości porów i rozkładu wielkości porów ciał stałych. Zakres pomiarowy: powierzchnia właściwa od 0.0005 m2/g, średnica porów 0,35-500 nm, objętość porów od 0.0001 cm3/g.; Analizator sorpcji par i gazów Autosorb iQ (4).

Modelowanie wielowymiarowych zestawów danych z zastosowaniem zaawansowanych metod chemometrycznych i z uwzględnieniem ich specyficznej struktury wielomodalnej.

Badania temperaturowo programowalnej redukcji, utleniania i desorpcji. Zakres pomiarowy do 1100C.; Analizator sorpcji par i gazów Autosorb iQ sprzężony z analizatorem TPR/TPO/TPD (4).

• Pomiar widm podczerwonych w zakresie spektralnym podczerwieni: dalekiej 50-400 cm-1, środkowej 400-4000 cm-1 oraz bliskiej 4000-14000 cm-1
• Pomiary ilościowe metodą transmisyjną próbek stałych w postaci pastylek KBr lub HDPE oraz próbek ciekłych niezawodnionych w rozbieralnej kuwecie cieczowej
• Szybkie pomiary próbek proszków w przystawce DRIFT w zakresie środkowej podczerwieni
• Szybkie pomiary próbek ciekłych, stałych i proszków w wysokociśnieniowej przystawce ATR w zakresie dalekiej 50-400 cm-1, środkowej 400-4000 cm-1 podczerwieni
• Pomiar widm podczerwonych w zakresie bliskiej podczerwieni za pomocą sfery integrującej z detektorem InGaAs.
• Pomiary próbek proszkowych techniką DRIFT podczas ich ogrzewania w wysokotemperaturowej komorze reakcyjnej w kontrolowanej temperaturze od temperatury pokojowej do 900°C w próżni lub w atmosrze gazowej do około 750°C
• Pomiar próbek gazowych w środkowej podczerwieni 4000 – 400 cm-1 w kuwecie gazowej o pojemność 0,75 l ze zmienną długością drogi optycznej od 1,5 m do 8 m oraz z wykorzystaniem detektora DTGS lub wysokoczułego detektora MCT-A (w zakresie do 600 cm-1)
• Interpretacja widm podczerwonych, identyfikacja substancji i grup funkcyjnych
• Analiza statystyczna i klasyfikacyjna widm w programie TQ Analyst

Spektrometr podczerwieni z transformacją Fouriera FT-IR (6).

Stanowisko z reaktorem ze złożem stałym o obj. roboczej 0,8 l, piecem oporowem, układem przegrzewania reagentów gazowych, wytwornicą pary, układem podawania reagentów gazowych i odbioru produktów oraz mikrochromatografem gazowy do oznaczania stężenia wodoru, tlenu, azotu, tlenku węgla, dwutlenku węgla, metanu i siarkowodoru w produkcie gazowym. Temperatura maksymalna 900C, ciśnienie maksymalne 5 MPa.; Stanowisko z reaktorem ze złożem stałym (5). Badania procesów termochemicznej konwersji paliw stałych, w tym pirolizy, spalania, zgazowania węgla, biomasy i odpadów (np. odpadów przemysłowych, osadów ściekowych) oraz ich mieszanek.

Laboratorium

W Zakładzie Monitoringu Środowiska wykonywane są opracowania środowiskowe dla przemysłu, górnictwa, służb ochrony środowiska, jednostek samorządowych, szerokiego rynku MŚP, w tym:

• raporty ocen oddziaływania na środowisko wraz z udziałem w postępowaniu administracyjnym celem uzyskania decyzji środowiskowej;
• raporty początkowe;
• przeglądy środowiskowe;
• pozwolenia zintegrowane;
• ekspertyzy, oceny oraz opinie z zakresu ochrony i możliwości bezpiecznego dla środowiska wykorzystania odpadów na powierzchni i w podziemnych wyrobiskach górniczych i odzyskiwanych surowców;
• opinie środowiskowe dotyczące spoiw oraz preparatów stosowanych w podziemnych zakładach górniczych w obszarze dobrowolnej certyfikacji na znak bezpieczeństwa "B";
• badania (identyfikacja) i unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych, kwalifikowanie do kodów odpowiadających odpadom niebezpiecznym bądź nie należącym do niebezpiecznych;
• analizy fizyko-chemiczne materiałów, w tym odpadów wykorzystywanych jako dodatek do paliw, paliwa alternatywne, zastępcze, odnawialne;
• kompleksowy monitoring składowisk odpadów w pełnym zakresie wynikającym z faz ich funkcjonowania – przedeksploatacyjnej, eksploatacyjnej i poeksploatacyjnej;
• kompleksowe badania jakości gleby i jakości ziemi zgodnie z obowiązującymi standardami wraz z oceną ich chemizmu oraz analizą ryzyka zdrowotnego dla podejmowania decyzji o sposobie ich użytkowania bądź rekultywacji;
• monitoring stanu środowiska zdegradowanych terenów poprzemysłowych (w tym pogórniczych) - „stan zerowy” - do podejmowania decyzji o rekultywacji bądź dalszym użytkowaniu;
• badania oceny agresywności korozyjnej wody wobec betonu i stali oraz badania migracjii inne.

 

Laboratorium Analiz Odpadów Stałych bada skład ziarnowy metodą sitową oraz metodą dyfrakcji laserowej.

 

W Laboratorum Przeróbki Kopalin i Zagospodarowania Odpadów opracowujemy i konsultujemy:

• Koncepcje technologii wzbogacania surowców mineralnych
• Programy gospodarowania odpadami wydobywczymi
• Instrukcje prowadzenia składowisk odpadów
• Wnioski o pozwolenia/zezwolenia wynikające z ustawy "o odpadach" i ustawy "prawo ochrony środowiska"
• Raporty oddziaływania na środowisko obiektów zagospodarowania odpadów
• Technologie oczyszczania wód z zawiesin mineralnych
• Ekspertyzy w zakresie osiągnięcia założonych efektów ekologicznych inwestycji
• Narzędzia i instrumenty wspomagające zarządzanie gospodarką odpadami

 

Zakład Monitoringu Środowiska wykonuje opracowania, przykładowo w zakresie:

• odpady wydobywcze - powęglowe – zapobieganie i zwalczanie pożarów zwałowisk odpadów powęglowych, badanie skłonności odpadów powęglowych do samozapłonu, technologie przetwarzania odpadów powęglowych;
• odpady przemysłowe i komunalne: technologie odzysku i unieszkodliwiania odpadów, rekultywacja i zagospodarowanie składowisk odpadów;
• rekultywacja terenów zdegradowanych: koncepcje i projekty zagospodarowania i rekultywacji terenów zdegradowanych;
• opracowywanie koncepcji oczyszczania wód z zawiesin mineralnych;
• ekspertyzy w zakresie osiągnięcia założonych efektów ekologicznych inwestycji;
• badanie materiałów zasypowych do likwidacji szybów kopalnianych;
• badania nad nowymi technologiami wykorzystania odpadów;
• badania materiałów z wykorzystaniem zaawansowanych technik mikroskopowych;
• opracowywanie narzędzi i instrumentów wspomagających zarządzanie gospodarką odpadami.

Wysoko wykwalifikowana kadra naukowa i techniczna oraz nowoczesna aparatura naukowo-badawcza zapewniają wysoką jakość i wiarygodność prowadzonych badań.

 

Pracownia Analiz Ekologicznych realizuje prace terenowe polegające między innymi na:

• pobieraniu próbek środowiskowych: gleb i gruntów, wód powierzchniowych, podziemnych, przeznaczonych do spożycia oraz opadowych, powietrza, gazów składowiskowych, ścieków komunalnych i przemysłowych (w tym tzw. pobieranie dobowe), odpadów, osadów ściekowych oraz dennych;
• badaniu przepływu cieków i współczynników filtracji gruntów powierzchniowych;
• badaniu stateczności skarp.

Pobieranie i transport próbek prowadzony jest na terenie całej Polski. Zespół doświadczonych pracowników pobierających próbki, wyposażony jest w specjalistyczny sprzęt, co gwarantuje wysoką jakość usług realizowanych w każdych warunkach terenowych.