Plac Gwarków 1, 40-166 Katowice
Kierownik Zakładu
dr hab. inż. Stanisław Trenczek
e-mail: strenczek@gig.eu
telefon: 32 32 46 606, 32 259 25 71
Kierownik
dr inż. Marek Więckowski
e-mail: mwieckowski@gig.eu
telefon: 32 259 25 64
Kierownik
mgr inż. Tomasz Goliwąs
e-mail: tgoliwas@gig.eu
telefon: 32 32 46 501
Kierownik
e-mail: adudzinska@gig.eu
telefon: 32 259 21 27
Kierownik
e-mail: mkarbownik@gig.eu
telefon: 32 3246 503
• Ocena ryzyka zagrożenia pożarem endogenicznym.
• Ustalenie odpowiednich do uwarunkowań działań i środków do zwalczania pożarów podziemnych.
• Prognozowanie zagrożenia pożarowego.
• Określenie środków prewencji w celu obniżenia zagrożenia pożarowego.
• Opracowanie programów komputerowych dla interpretacji wyników badań samozapalności węgla.
• Wyznaczanie okresu inkubacji pożaru endogenicznego.
• Ocena stanu zagrożenia pożarowego w rejonach eksploatowanych ścian zawałowych wykorzystująca metodę wskaźników WSS.
• Ocena poziomu zagrożenia pożarowego w kopalniach węgla kamiennego za pomocą metody określania temperatury i masy zagrzanego węgla w zrobach ścian na podstawie analizy gazów zrobowych.
• Określenie wpływu temperatury pierwotnej górotworu na naturalne wydzielanie się gazów z rozkruszonego węgla.
• Badanie zmian rozkładu temperatury w złożu węgla oraz składu wydzielających się gazów w procesie jego zagrzewania i wychładzania.
• Wyznaczania miejsc szczególnie zagrożonych pożarem endogenicznym dla zrobów ścian.
• Badanie i określanie kierunków migracji gazów pomiędzy tamami, pokładami lub ruchami górniczymi.
• Monitoring uwalniania gazów z gruntów w obszarach pogórniczych z uwzględnieniem samozapalności odpadów węglowych.
• Monitoring zagrożenia pożarowego i składu gazów w procesie planowania i realizacji budów na terenach pogórniczych z uwzględnieniem samozapalności odpadów węglowych.
• Monitoring zagrożenia gazowego obiektów posadowionych na terenach pogórniczych.
• Badanie klejów, pian, antypirogenów i innych produktów stosowanych górnictwie oraz ocena ich wpływu na czujniki elektro-chemiczne monitorujące skład gazów w kopalniach.
• Badanie klejów, pian, antypirogenów i innych produktów stosowanych górnictwie oraz ocena ich wpływu na okres inkubacji pożaru endogenicznego.
• Badanie i ocena wpływu gazów desorbowanych w trakcie reakcji pyłów dymnicowych z wilgocią na pomiary gazowe w kopalniach.
• Monitoring gazów w obiektach przemysłowych w celu identyfikacji zagrożeń dla zdrowia i życia ludzi.
• Monitoring gazowy w obiektach przemysłowych w celu określenia ryzyka przekroczenia granicy wybuchowości.
• Wykonanie specjalistycznego sprzętu laboratoryjnego do precyzyjnej analizy gazów.
Zakres wentylacji kopalń
- Projektowanie wentylacji kopalń oraz obiektów przemysłowych i budowlanych
- Analizy kosztów wentylacji wraz z opracowaniem sposobów ich zmniejszania
- Opracowywanie schematów wentylacyjnych i potencjalnych kopalń wraz z ich analizą
- Ekspertyzy w zakresie zwalczania środkami wentylacyjnymi zagrożenia metanowego, pyłowego, pożarowego i radiacyjnego
- Wykonywanie charakterystyk wentylatorów głównych zgodnie z normą PN-70G-04161 wraz z analizą stabilności i ekonomiczności ich pracy
- Badanie migracji gazów w wyrobiskach górniczych z zastosowaniem gazu znacznikowego SF6.
- Badania szczelności obiektów za pomocą gazu znacznikowego SF6
- Wariantowa analiza upraszczania modelu sieci wentylacyjnej likwidowanej kopalni w warunkach współwystępowania zagrożeń aerologicznych
- Opracowanie technologii izolacji wyrobisk w likwidowanej kopalni metanowej.
- Wykonywanie zdjęć potencjalnych sieci wentylacyjnej kopalni
- Komputerowa charakterystyka sieci wentylacyjnej kopalń w programie Ventgraph.
- Projektowanie systemów wentylacji lutniowej
- Projektowanie systemów wentylacji odrębnej dla drążonych wyrobisk korytarzowych w pokładach metanowych
- Badania i oceny zagrożeń aerologicznych dla kolejnych etapów wyłączania z ruchu górniczego wyrobisk, rejonów, poziomów, szybów likwidowanej kopalni
- Obliczenia numeryczne (3D) prognozowanego rozpływu powietrza w wyrobiskach dołowych oraz stężeń metanu i pyłu w powietrzu wentylacyjnym
- Obliczenia numeryczne wraz z analizą sieci wentylacyjnych projektowanych rejonów eksploatacyjnych w warunkach występowania zagrożeń: metanowego oraz pożarami endogenicznymi
- Obliczenia numeryczne oraz projektowanie eksploatacji dla rejonów eksploatacyjnych poniżej poziomu udostępnienia
- Opracowanie technologii izolacji wyrobisk w likwidowanej kopalni
- Projektowanie przewietrzania tuneli w trakcie ich drążenia i podczas eksploatacji
- Badania energetyczne wentylatorów kotłowych, pomp, sprężarek
- Obliczenia numeryczne oraz projektowanie eksploatacji dla rejonów eksploatacyjnych poniżej poziomu udostępnienia
- Obliczenia numeryczne wraz z analizą sieci wentylacyjnych projektowanych rejonów eksploatacyjnych w warunkach występowania zagrożeń: metanowego oraz pożarami endogenicznymi
- Badania oporu lutni wentylacyjnych
Zakres klimatyzacji kopalń
- Sporządzanie map izolinii temperatury pierwotnej skał dla projektowanych do eksploatacji poziomów i pokładów węgla i rud miedzi
- Ocena warunków geotermicznych w oparciu o mapy izolinii temperatury pierwotnej skał dla czynnych i projektowanych poziomów wydobywczych oraz pokładów węgla i rud miedzi
- Prognozowanie zagrożenia klimatycznego w wyrobiskach z wentylacją odrębną (lutniową)
- Prognozowanie zagrożenia klimatycznego w wyrobiskach z opływowymi prądami powietrza
- Badania i ocena stanu zagrożenia klimatycznego dla stanowisk pracy
- Opracowanie prognoz stanu zagrożenia klimatycznego dla projektowanych wyrobisk przewietrzanych wentylacją lutniową
- Opracowanie prognoz stanu zagrożenia klimatycznego dla projektowanych wyrobisk przewietrzanych wentylacją obiegową
- Projektowanie przewietrzania i klimatyzacji głębokich poziomów wydobywczych i całej kopalni
- Opiniowanie profilaktyki stosowanej dla zwalczania zagrożenia klimatycznego
- Opracowanie projektów koncepcyjnych klimatyzacji grupowej
- Sporządzanie opinii rzeczoznawcy ds. ruchu zakładu górniczego w grupie XX (zagrożenie klimatyczne) dotyczące profilaktyki zapewniającej utrzymanie właściwej temperatury zastępczej klimatu w wyrobiskach wykonywanych w górotworze, którego temperatura pierwotna jest większa niż 40oC
- Badania cieplne urządzeń energetycznych
- Opracowanie skutecznych metod prewencji zagrożenia klimatycznego dla rejonów eksploatacyjnych
- Badania i wdrożenia rozwiązań poprawiających efektywność działania górniczych urządzeń chłodniczych
- Wykonywanie pomiarów i analiz efektywności działania górniczych urządzeń chłodniczych w oparciu o pomiary „in situ”
- Ekspertyzy dotyczące obniżania kosztów klimatyzacji
- Określanie zasad zatrudniania górników w gorącym mikroklimacie
Zakres zwalczania zagrożenia gazowego
- Opracowywanie prognoz wydzielania się metanu do wyrobisk eksploatacyjnych, przygotowawczych i udostępniających
- Opinie dotyczące klasyfikacji pokładów węgla lub ich części oraz pól metanowych do odpowiednich kategorii zagrożenia metanowego oraz wyrzutami gazów i skał
- Klasyfikacja wyrobisk górniczych (pomieszczeń) do odpowiednich stopni niebezpieczeństwa wybuchu metanu
- Kompleksowa ocena zagrożenia metanowego oraz zagrożenia pożarami endogenicznymi w projektowanych rejonach eksploatacyjnych
- Symulacje i analizy rozkładu metanonośności w pokładach węgla
- Ocena kształtowania się zagrożenia metanowego dla ścian eksploatowanych przy uwzględnieniu warunków wentylacyjno-metanowych oraz zakresu stosowanej profilaktyki
- Opracowania bilansu akumulowanego metanu wolnego w wyrobiskach kopalni zlikwidowanej w przyjętym konwencjonalnie przedziale czasu w powiązaniu z hydrogeologią, tektoniką oraz uwarunkowaniami związanymi z sąsiadującymi kopalniami
- Prognoza możliwości wystąpienia zagrożenia gazowego na powierzchni w obszarze górniczym likwidowanej kopalni metanowej
- Badania kinetyki i intensywności dopływu gazów kopalnianych do strefy przypowierzchniowej na terenie obszaru górniczego zlikwidowanej kopalni
- Opracowanie metod aktywnego zwalczania zagrożenia gazowego w strefach przypowierzchniowych na terenach pogórniczych zlikwidowanych kopalń
- Opracowanie technologii stymulacji złoża w celu zwiększenia jego przepuszczalności i odmetanowana przedeksploatacyjnego pokładów węgla (hydroslotting), wsparcia CBM
- Ocena kształtowania się zagrożenia metanowego dla ścian eksploatowanych przy uwzględnieniu warunków wentylacyjno-metanowych oraz zakresu stosowanej profilaktyki w tym odmetanowania
- Opracowanie technologii pozyskiwania metanu ze złóż węgla oraz jego utylizacji
- Ekspertyzy dotyczące sposobu odmetanowania rejonów eksploatacyjnych
- Projektowanie systemów odmetanowania w kopalniach oraz trajektorii otworów kierunkowych.
- Badanie zagrożenia wyrzutami metanu i skał w pokładach węgla lub ich częściach w aspekcie klasyfikacji i ustalenia granic zaliczania do odpowiedniej kategorii zagrożenia wyrzutowego oraz zwalczania tego zagrożenia
- Opracowania bilansu akumulowanego metanu wolnego w wyrobiskach kopalni zlikwidowanej w przyjętym konwencjonalnie przedziale czasu w powiązaniu z hydrogeologią, tektoniką oraz uwarunkowaniami związanymi z sąsiadującymi kopalniami
- Prognoza możliwości wystąpienia zagrożenia gazowego na powierzchni w obszarze górniczym likwidowanej kopalni metanowej
- Badania kinetyki i intensywności dopływu gazów kopalnianych do strefy przypowierzchniowej na terenie obszaru górniczego zlikwidowanej kopalni
- Opracowania metod aktywnego zwalczania zagrożenia gazowego w strefach przypowierzchniowych na terenach pogórniczych zlikwidowanych kopalń
- Prognozowanie ujęcia metanu z otworów dołowych (CBM), powierzchniowych do pokładów dziewiczych tj. poza zasięgiem eksploatacji (CBM) w oparciu o wyniki modelowania numerycznego w programie Petrel, Eclipse, AnSys CFX
Zakres zagrożenia wyrzutami gazów i skał
- Opracowanie prognozy stanu zagrożenia wyrzutowego dla nowo udostępnianych i słabo rozpoznanych partii złoża/pokładów
- Wykonywanie pomiarów in-situ podstawowych wskaźników stanu zagrożenia wyrzutowego stosowanych w kopalniach węgla tj. intensywności desorpcji metanu, metanonośności, objętości zwiercin z otworu i zwięzłości, w celu wydania oceny aktualnego stanu zagrożenia wyrzutowego lub opracowania prognozy bieżącej
- Badania zagrożenia wyrzutami metanu i skał w pokładach węgla lub ich częściach w aspekcie klasyfikacji i ustalenia granic zaliczania do odpowiedniej kategorii zagrożenia wyrzutowego oraz zwalczania tego zagrożenia
- Przeprowadzenie kompleksowych badań pokładu węgla (skał) w celu określenia jego predyspozycji wyrzutowych, obejmujących poszerzone pomiary o tzw. właściwości sorpcyjne – tj. kinetykę sorpcji i efektywny współczynnik dyfuzji
- Wydawanie opinii dot. projektów technicznych robót górniczych prowadzonych w warunkach zagrożenia wyrzutowego oraz projektowanie rozcięcia złoża (pokładu) oraz systemu wentylacji i zabezpieczeń w warunkach w/w zagrożenia
- Wyznaczanie granic zaliczenia pokładu do odpowiedniej kategorii zagrożenia wyrzutowego oraz wydanie opinii dotyczącej możliwości wyłączenia części pokładu z granic jego dotychczasowego zaliczenia do odpowiedniej kategorii zagrożenia wyrzutowego
- Ocena skuteczności profilaktyki wyrzutowej stosowanej na kopalni oraz opracowanie profilaktyki (zasad) wykonywana określonych robót górniczych w strefach szczególnego zagrożenia.
- Badania izoterm sorpcji w celu określenia ciśnień złożowych i predyspozycji wyrzutowych pokładu (występowania zjawisk gazogeodynamicznych)
- Wyznaczanie zasięgu stref odgazowania eksploatacyjnego w opiniowanym pokładzie oraz symulacji rozkładu metanonośności wtórnej w aspekcie opinii i prognoz dot. zagrożenia wyrzutowego
- Symulacje rozkładu zwartości metanu i ciśnień złożowych gazu w pokładzie
- Analiza zmian podstawowych wskaźników stanu zagrożenia wyrzutowego tj. intensywność desorpcji metanu, zwięzłość węgla oraz ocena wpływu zaburzeń geologicznych (stref uskokowych) na właściwości geotechniczne pokładu
- Kompleksowa analiza chromatograficzna próbek powietrza kopalnianego w tym oznaczanie: CO, CO2, O2, CH4, C2H2, C2H4, C2H6, C3H6, C3H8 i H2.
Chromatograf gazowy Agilent Technologies 7890B
Chromatograf gazowy FISONS GC 8000
- Badania laboratoryjne próbek z pokładów węgla dla uzyskania: charakterystyki węgla, ilości i składu gazów wydzielanych podczas utleniania w warunkach zbliżonych do adiabatycznych.
Kalorymetr adiabatyczny do wyznaczania skłonności węgla do samozagrzewania - Badanie struktury i właściwości fizykochemicznych ciał stałych metodą sorpcji gazów i chemisorpcji (powierzchnia właściwa, objętość porów i rozkład porów)
Stanowisko do wyznaczanie parametrów struktury węgli i innych materiałów
- Badanie efektów cieplnych sorpcji tlenu na węglach kamiennych oraz analiza ilościowa i jakościowa gazowych produktów utleniania węgla.
Stanowisko do wyznaczania ciepła sorpcji tlenu oraz innych gazów na próbkach ciał stałych.
- Analiza zawartości par wody ciężkiej w próbkach powietrza kopalnianego.
Stanowisko do oznaczania par wody ciężkiej
- Oznaczenie wskaźnika samozapalności węgla według normy PN-G-04558:1993 (metoda Olpińskiego)
- Oznaczenie wilgoci w próbce analitycznej, wilgoci przemijającej oraz popiołu w węglu
- Określanie stężenia gazu znacznikowego SF6 w próbkach gazów pobieranych w czasie badania kierunków migracji gazów w kompleksach zrobowych
- Wykonywanie worków Tedlara o różnej pojemności na próbki gazowe
Worek Tedlara
Od 1998 roku posiadamy akredytację Polskiego Centrum Akredytacji (Certyfikat Akredytacji AB 005).
- Oznaczanie metanonośności metodą bezpośrednią - jednofazowej degazacji próżniowej.
- Testy desorpcji metodą United States Bureau of Mines (USBM):
- Określenie ilości gazu traconego, desorbującego, resztkowego,
- Oznaczenie składu gazu desorbującego i resztkowego metodą chromatografii gazowej,
- Wyznaczenie końcowej metanonośności.
Stanowisko do testów desorpcji (USBM)
- Oznaczenie parametrów fizykochemicznych paliw stałych:
-zawartość popiołu (A),
- wilgoć przemijającej (Wex),
- wilgoć higroskopijna (Wh),
- wilgoć w próbce analitycznej (Wa),
- wilgoć całkowita (Wc),
- zawartość części lotnych (Vdaf),
- gęstość rzeczywista metodą piknometrii helowej (dr). - Badania desorpcji metanu z węgla w warunkach zmiennej wielkości naporu hydrostatycznego.
Stanowisko do badań desorpcji w warunkach zmiennej
wielkości naporu hydrostatycznego
- Wyznaczanie wskaźnika zwięzłości skał w skali Protodiakowa (fz).
- Analiza chromatograficzna powietrza kopalnianego: O2, N2, H2, CO2, CO, CH4, C2H6, C2H4.
- Analiza chromatograficzna gazów: O2, N2, H2, CO2, CO, CH4, C2H6, C2H4, C2H2, C3H8, C3H6, n- C4H10.
- Detekcja niebezpiecznych stężeń gazów palnych i toksycznych: O2, CO2, CO, CH4, H2S, SO2, NO2, NO, NH3.
- Wyznaczanie kinetyki sorpcji metanu i parametrów sorpcyjnych:
- efektywnego współczynnika dyfuzji (De),
- pojemności sorpcyjnej (a),
- pojemności sorpcyjnej w przeliczeniu na czystą substancję węglową (acsw),
- czasu połówkowego sorpcji (t0,5),
- współczynników izoterm sorpcji w modelu Langmuira.
Badania zmian sorpcji i desorpcji metanu na układzie grawimetrycznym
GA-001 w celu wyznaczenia parametrów sorpcyjnych węgla
