This project has received funding from the Euratom research and training programme 2014-2018 under grant agreement No 900009
Koordynator projektu:
BUNDESAMT FUER STRAHLENSCHUTZ (BfS) - Niemcy
Kierownik projektu w GIG:
dr hab. Bogusław Michalik, prof. GIG
Okres realizacji projektu:
01.09.2020 - 31.08.2025
Informacja o projekcie RadoNorm:
Dyrektywa Rady 2013/59/EURATOM z dnia 5 grudnia 2013 r. ustanawiająca podstawowe normy bezpieczeństwa w celu ochrony przed zagrożeniami wynikającymi z narażenia na działanie promieniowania jonizującego (BSS) po raz pierwszy wprowadziła wymagania dotyczące ochrony przed zagrożeniami wynikającymi z narażenia na promieniowanie jonizujące pochodzące od radonu i naturalnych nuklidów promieniotwórczych. Specyfika zagrożenia radiacyjnego występującego w dziedzinach przemysłu, gdzie występują materiały zawierające podwyższone stężenia naturalnych nuklidów promieniotwórczych (NORM – Naturally Occurring Radiaoctive Materials), jak i również w przypadku występowania radonu w sposób istotny różni się od warunków istniejących w energetyce jądrowej czy wykorzystaniu źródeł promieniowania, klasycznych domenach stosowania ochrony radiologicznej. Nie mniej jednak, ww. dyrektywa wymaga włączenia metod kontroli i nadzoru narażenia występującego w przypadku radonu i NORM w jeden spójny system ochrony radiologicznej uwzględniający wszystkie istniejące źródła narażenia.
Projekt RadoNorm ma na celu zainicjowanie i prowadzenie badań oraz ukierunkowanie rozwoju technicznego w celu wspierania państw członkowskich Unii Europejskiej, krajów stowarzyszonych i Komisji Europejskiej w ich wysiłkach na rzecz wdrożenia europejskich podstawowych norm bezpieczeństwa wynikających z ww. dyrektywy. Przedmiotem prac badawczych podczas realizacji projektu RadonNorm będą:
- charakterystyka narażenia na radon i NORM,
- dozymetria ukierunkowana na pomiary dawek pochodzących od radonu i NORM,
- ocena zagrożeń i potencjalnych skutków dla ludzi i środowiska,
- rozwój i doskonalenie metod ograniczania zagrożenia i prewencji, z uwzględnieniem praktycznych rozwiązań dostosowanych do istniejących procesów technologicznych/warunków pracy/ekspozycji,
- poszerzenie wiedzy na temat aspektów socjalnych i negatywnych skutków społecznych/ekonomicznych wynikających z irracjonalnego postrzegania zagrożenia na promieniowanie.
Realizacja projektu z założenia ma stworzyć naukową i techniczną podstawę wszystkich kluczowych etapów cyklu zarządzania ryzykiem radiacyjnym w zakresie specyficznym dla radonu i NORM oraz adaptację rozwiązań istniejących w konwencjonalnej ochronie radiologicznej. W rezultacie projekt ma integracyjny i multidyscyplinarny charakter, który potwierdzają:
- ukierunkowanie badań i rozwoju na elementy istotne na wszystkich etapach cyklu zarządzania zagrożeniem,
- połączenie badań biomedycznych i ekologicznych z rozwojem metod ograniczania skutków i prewencji z uwzględnieniem istotnych aspektów społecznych i socjologicznych,
- integracja naukowców z krajowych instytucji zajmujących się ochroną przed promieniowaniem, ośrodków badawczych, uniwersytetów i MŚP,
- włączenie działań E&T (Education & Training) do wszystkich przedsięwzięć,
- bezpośrednie powiązanie prac badawczych z działaniami upowszechniającymi wiedzę i osiągnięcia projektu oraz tworzeniem nowych zaleceń ochrony przed radonem i NORM.
Struktura projektu obejmuje 8 zadań (pakietów roboczych - WP), uwzględniających zarzadzanie projektem (WP1), inicjowanie i prowadzenie badań i rozwoju technicznego WP2 – ekspozycja, WP3 - dozymetria, WP4 - ryzyko i skutki, WP5 - ograniczanie, WP6 - aspekty socjologiczne), edukacja i szkolenia do wszystkich działań badawczo-rozwojowych (WP7) oraz rozpowszechnianie osiągnięć projektu poprzez ukierunkowane działania wśród społeczeństwa, interesariuszy i organów decyzyjnych (WP8). Główny Instytut Górnictwa jest zaangażowany w realizację zadań 2 (WP 2) i 5 (WP5).
Realizacja projektu jest zaplanowana na 60 miesięcy. W projekcie zaangażowanych jest 56 instytucji (uczelni, instytutów badawczych, urzędów państwowych i MŚP) z 22 krajów członkowskich EU i krajów stowarzyszonych.
Partnerzy
- BUNDESAMT FUER STRAHLENSCHUTZ (BfS), Germany - koordynator
- INSTITUT DE RADIOPROTECTION ET DE SURETE NUCLEAIRE (IRSN), France
- ENERGIATUDOMANYI KUTATOKOZPONT (EK), Hungary
- SATEILYTURVAKESKUS (STUK), Finland
- STATNI USTAV RADIACNI OCHRANY v.v.i. (SURO), Czechia
- STUDIECENTRUM VOOR KERNENERGIE / CENTRE D'ETUDE DE L'ENERGIE NUCLEAIRE (SCK CEN), Belgium
- STOCKHOLMS UNIVERSITET (SU), Sweden
- Elektroinstitut Milan Vidmar (EIMV), Slovenia
- UNIVERZITA MATEJA BELA V BANSKEJ BYSTRICI (UMB), Slovakia
- ENVIRONMENTAL PROTECTION AGENCY OF IRELAND (EPA), Ireland
- UNIVERSITEIT ANTWERPEN (UANTWERP), Belgium
- MERIENCE SCP (MERIENCE SCP), Spain
- CENTRE SCIENTIFIQUE ET TECHNIQUE DU BATIMENT (CSTB), France
- OSTERREICHISCHE AGENTUR FUR GESUNDHEIT UND ERNAHRUNGSSICHERHEIT GMBH (AGES), Austria
- KARLSRUHER INSTITUT FUER TECHNOLOGIE (KIT), Germany
- PHYSIKALISCH-TECHNISCHE BUNDESANSTALT (PTB), Germany
- PRIVATE JOINT STOCK COMPANY RADIATION PROTECTION INSTITUTE OF THE ACADEMY OF TECHNOLOGICAL SCIENCES OF UKRAINE (RPI), Ukraine
- RIJKSINSTITUUT VOOR VOLKSGEZONDHEID EN MILIEU (RIVM), Netherlands
- UNIVERSITEIT HASSELT (UHasselt), Belgium
- KRAEFTENS BEKAEMPELSE (DCS), Denmark
- THE PROVOST, FELLOWS, FOUNDATION SCHOLARS & THE OTHER MEMBERS OF BOARD OF THE COLLEGE OF THE HOLY & UNDIVIDED TRINITY OF QUEEN ELIZABETH NEAR DUBLIN (TCD), Ireland
- Department of Health (DH), United Kingdom
- HELSINGIN YLIOPISTO (UH), Finland
- ITA-SUOMEN YLIOPISTO (UEF), Finland
- UNIVERSIDAD DE GRANADA (UGR), Spain
- ACADEMISCH ZIEKENHUIS LEIDEN (LUMC), Netherlands
- HELMHOLTZ-ZENTRUM DRESDEN-ROSSENDORF EV (HZDR), Germany
- INSTITUTUL NATIONAL DE SANATATE PUBLICA (INSP), Romania
- CENTRO DE INVESTIGACIONES ENERGETICAS, MEDIOAMBIENTALES Y TECNOLOGICAS-CIEMAT (CIEMAT), Spain
- UNIVERSITAT DE BARCELONA (UB), Spain
- CESKE VYSOKE UCENI TECHNICKE V PRAZE (CVUT), Czechia
- STATNI USTAV JADERNE, CHEMICKE A BIOLOGICKE OCHRANY VVI (SUJCHBO), Czechia
- UNIVERSIDADE DE AVEIRO (UAVR), Portugal
- UNIVERSIDADE DO PORTO (UPorto), Portugal
- COMMISSARIAT A L ENERGIE ATOMIQUE ET AUX ENERGIES ALTERNATIVES (CEA), France
- CENTRE D'ETUDE SUR L'EVALUATION DE LA PROTECTION DANS LE DOMAINE NUCLEAIRE (CEPN), France
- INSTITUT NATIONAL DE LA SANTE ET DE LA RECHERCHE MEDICAL (INSERM), France,
- HAUTE ECOLE SPECIALISEE DE SUISSE OCCIDENTALE (HES-SO), Switzerland
- LUDWIG-MAXIMILIANS-UNIVERSITAET MUENCHEN (LMU), Germany,
- UNIVERSITE DE PARIS (UP), France
- HELMHOLTZ ZENTRUM MUENCHEN DEUTSCHES FORSCHUNGSZENTRUM FUER GESUNDHEIT UND UMWELT GMBH (HMGU), Germany
- ISTITUTO SUPERIORE DI SANITA (ISS), Italy
- GLOWNY INSTYTUT GORNICTWA (GIG), Poland
- TAMPEREEN KORKEAKOULUSAATIO SR (TAU), Finland
- UNIVERSITAET BERN (UBern), Switzerland
- CONSORCI INSTITUT D'INVESTIGACIONS BIOMEDIQUES AUGUST PI I SUNYER (IDIBAPS), Spain
- INSTITUT GUSTAVE ROUSSY (IGR), France
- THE CHANCELLOR MASTERS AND SCHOLARSOF THE UNIVERSITY OF CAMBRIDGE (UCAM), United Kingdom
- ASSOCIACAO DO INSTITUTO SUPERIOR TECNICO PARA A INVESTIGACAO E DESENVOLVIMENTO (IST ID), Portugal
- STRALSAKERHETSMYNDIGHETEN (SSM), Sweden
- GSI HELMHOLTZZENTRUM FUER SCHWERIONENFORSCHUNG GMBH (GSI), Germany
- CENTRE NATIONAL DE LA RECHERCHE SCIENTIFIQUE CNRS (CNRS), France
- DIREKTORATET FOR STRALEVERN OG ATOMSIKKERHET (DSA), Norway
- FOLKEHELSEINSTITUTTET (NIPH), Norway
- NORGES MILJO-OG BIOVITENSKAPLIGE UNIVERSITET (NMBU), Norway
- EUROPEAN ORGANISATION FOR RESEARCH AND TREATMENT OF CANCER AISBL (EORTC), Belgium